Magiczne podróże z Krzysztofem

Magiczna podróż na Podlasie

Autor: Krzysztof Danielewicz

W ramach podróżniczego cyklu „Magiczne podróże z Krzysztofem” zapraszam Cię w jeden z najpiękniejszych i najsmaczniejszych regionów Polski! Chcesz oderwać się od codzienności, doświadczyć uroków Puszczy białowieskiej, przekonać się, że katolicy, wyznawcy prawosławia i muzułmańscy, polscy Tatarzy żyją obok siebie w zgodzie i serdecznych relacjach? Wyrusz ze mną w wyjątkową podróż po Podlasiu – krainie, gdzie natura spotyka się z kulturą, a czas płynie wolniej. Odkryjemy wspólnie najpiękniejsze zakątki tej malowniczej części Polski, pełne ciszy, spokoju i autentycznego uroku.

Podczas naszej lokalnej wyprawy odwiedzimy m.in.:

  • Świętą Górę w Grabarce – najważniejsze miejsce wyznawców prawosławia w Polsce, położone niedaleko Siemiatycz. Jest celem pielgrzymek, szczególnie w dniu święta Przemienienia Pańskiego, obchodzonego 19 sierpnia. Na szczycie góry znajduje się cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego, otoczona tysiącami krzyży przyniesionych przez pielgrzymów jako symbole wiary, modlitwy i prośby o łaski. Góra ma niepowtarzalną atmosferę mistycyzmu, która sprzyja refleksji nad otaczającym nas, pędzącym światem.
  • Cmentarz w Dubiczach Cerkiewnych – zabytkowy prawosławny cmentarz, o głębokim znaczeniu historycznym i religijnym, stanowiący świadectwo bogatej tradycji i kultury prawosławnej w regionie. Na cmentarzu znajduje się wiele starych nagrobków z charakterystycznymi krzyżami prawosławnymi, a także kaplica cmentarna. Cmentarz otacza cisza i spokój, co czyni go idealnym miejscem do zadumy i refleksji nad historią oraz dziedzictwem tej części Polski.
Święta Góra w Grabarce i prawosławny cmentarz w Dubiczach Cerkiewnych.
  • Białowieża – malownicza miejscowość położona w sercu Puszczy Białowieskiej, wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Białowieża przyciąga miłośników przyrody, turystów i naukowców, oferując liczne ścieżki edukacyjne i szlaki turystyczne, a także malowniczą architekturę domostw i kwietne ogródki, które pamiętamy z wakacji u babci. W Białowieży zobaczymy m.in. Park Pałacowy otaczający dawny pałac carów, który niestety nie przetrwał do naszych czasów. Park, zaprojektowany w stylu angielskim, zachwyca różnorodnością roślin, starodrzewem oraz malowniczymi stawami. Znajdują się tu liczne zabytkowe budynki, w tym dawna brama pałacowa i dworek Gubernatora, który pełni obecnie funkcję muzeum. Będąc w Białowieży grzechem byłoby nie odwiedzić i wypić kawy w Restauracji Carskiej – wyjątkowym miejscu, które przenosi gości w czasy carskiej Rosji. Mieści się w zabytkowym budynku dawnego dworca kolejowego Białowieża Towarowa, wybudowanego na zlecenie cara Mikołaja II, który odwiedzał Białowieżę podczas swoich polowań w Puszczy Białowieskiej. Wnętrza restauracji zachowały oryginalny charakter, łącząc elegancję z historycznym klimatem. Obowiązkowym przystankiem jest również wizyta w Muzeum Przyrodniczo Leśnym oraz Rezerwacie Pokazowym Żubra, w którym można podziwiać potężne żubry, jelenie, wilki, rysia, żbika czy ostatnie żubronie w warunkach półnaturalnych.
  • Tykocin – urokliwe miasteczko położone nad rzeką Narwią, które zachwyca swoją bogatą historią i niezwykłą atmosferą. Znane jest jako jedno z najstarszych i najbardziej malowniczych miejsc w regionie, często nazywane „perłą baroku” ze względu na liczne zabytki z tego okresu. W centrum Tykocina znajduje się Wielka Synagoga, zbudowana w 1642 roku, która jest jedną z najlepiej zachowanych synagog w Polsce i pełni obecnie funkcję muzeum. Spacerując po brukowanych uliczkach Tykocina, można poczuć ducha minionych wieków i podziwiać tradycyjną drewnianą zabudowę.
Od lewej: Wielka Synagoga w Tykocinie, cerkiew w Puchłach, cerkiew w Trześciance.
  • Supraśl – malownicza miejscowość, położona zaledwie 15 minut jazdy autem z Białegostoku, w której znajduje się jeden z pięciu prawosławnych klasztorów męskich w Polsce. Monaster został ufundowany przez Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Chodkiewicza i zapoczątkował losy Supraśla, ponieważ osada, która zaczęła tworzyć się w jego okolicy, działała wyłącznie na jego potrzeby. W trakcie II wojny światowej, pierwotnie powstała świątynia została najpierw totalnie zniszczona i splądrowana przez wojska radzieckie, a następnie wysadzona przez wojska niemieckie. W 1985 roku świątynię odbudowano w stylu renesansowy – obronna budowla, wybudowana na planie kwadratu, z wysokimi murami, które uniemożliwiają zobaczenie co dzieje się za nimi i wysokie wieże robią ogromne wrażenie!
  • Kraina Otwartych Okiennic – magiczne miejsce obejmujące kilka sąsiadujących ze sobą wiosek, w których drewniane domy chlubią się niezwykle zdobionymi, kolorowymi – zawsze otwartymi – okiennicami. Zachwycające ornamenty mają źródło w rosyjskim budownictwie ludowym. Region ten zamieszkuje głównie ludność prawosławna białoruskiego pochodzenia, która nadal kultywuje swój folklor, widoczny nie tylko w zabudowie, ale też obrzędowości i gwarze.
  • Ziołowy Zakątek w Korycinach – unikatowy w skali świata obiekt agroturystyczny zlokalizowany na powierzchni około 20 hektarów, w którym znajdują się dwie restauracje serwujące pyszne, lokalne dania z ekologicznych produktów, ogród botaniczny, SPA, a także dwa eko-sklepiki, w których nabyć można mnóstwo mieszanek herbat, przyprawy, miody, kosmetyki, sery, mąki… i wiele, wiele innych dóbr (ostatnio kupiłem krówki liofilizowanymi malinami, na myśl których rozmarzam się całkowicie!). Ceny przypraw w sklepikach są naprawdę okazyjne, biorąc pod uwagę ile producenci „marketowych” przypraw każą sobie płacić za kilkanaście gramów tego czy owego. Po obiekcie swobodnie biegają kaczki, kury, perliczki, w zagrodach żyją kozy, świnie, owce, króliki i inne gospodarskie zwierzęta, które cieszą i małych i dużych! To obowiązkowy przystanek dla tych wszystkich, którzy szukają wytchnienia od zgiełku miasta.
Dwa zdjęcia z lewej – Ziołowy Zakątek, po prawej: drewniane budynki Krainy Otwartych Okiennic.

Plan podróży po Podlasiu wygląda następująco:

  • Dzień 1 – wyjazd z Gniezna i podróż przez Warszawę w kierunku Siemiatycz. Wizyta na Świętej Górze Grabarce – najważniejszym miejscu dla wyznawców prawosławia, na której znajdują się tysiące krzyży pokutnych, piękna cerkiew oraz monaster wśród wiekowych sosen. Następnie wizyta we wsi Dubicze Cerkiewne – zwiedzanie pięknego niebieskiego prawosławnego cmentarza, cerkwi oraz starej szkoły. Przejazd przez Hajnówkę i dojazd do bazy noclegowej w Narewce, malowniczej wsi położonej nad rzeką o tej samej nazwie, znajdującej się opodal Białowieskiego Parku Narodowego. Kwaterunek w klimatycznym gościńcu czas do dyspozycji gości i kolacja w restauracji.
  • Dzień 2 – po śniadaniu wyjazd do Białowieży – zwiedzanie Parku Pałacowego, założonego na przełomie XIX i XX w. wokół wznoszonej w latach 1889–94 myśliwskiej rezydencji carów Rosji, która spłonęła w 1944 roku. Na terenie Parku znajduje się najstarszy budynek w Białowieży – przepiękny drewniany dworek z 1845 r. Zwiedzanie i kawa w słynnej Restauracji Carskiej, która mieści się w zabytkowym budynku dworca z 1903 r. Obiad w jednej z białowieskich restauracji i zwiedzanie Muzeum Przyrodniczo Leśnego w Białowieży. Około godzinny spacer ścieżką edukacyjną „Żebra Żubra”, pośród puszczańskich drzew. Przejazd do Rezerwatu Pokazowego Żubrów, gdzie można zobaczyć zwierzęta takie jak: żubry, jelenie, łosie, wilki, rysie, żbiki, żubronie czy koniki polskie. Powrót Narewki i kolacja, czas do dyspozycji gości.
  • Dzień 3 – bardzo intensywny dzień rozpoczynający się od przejazdu po trasie Narewka–Tykocin. Początek w Tykocinie, obejmujący zwiedzanie przepięknego miasteczka, Zamku Tykocińskiego oraz odrestaurowanej synagogi i muzeum. Będzie można też zajrzeć do restauracji „Alumnat”, znanej z filmu „U Pana Boga w ogródku”. Kolejne miejsce to Supraśl – zwiedzanie jego centrum oraz cerkwi obronnej Zwiastowania NMP. Następnie przejazd do najbardziej znanej wsi tatarskiej– Kruszyniany – i zwiedzanie jednego z dwóch historycznych meczetów tatarskich (centrum kultury tatarskiej) oraz degustacja tatarskiej kuchni. Jeżeli czas pozwoli, to podczas powrotu zatrzymamy się w Pałacu Branickich w Białymstoku, po czym wrócimy do Narewki.
  • Dzień 4 – po ciężkim poprzednim dniu planowany jest spokojny poranek w Narewce, po śniadaniu wyjazd do wsi Trześcianka i zwiedzanie unikatowej krainy otwartych okiennic, gdzie będziemy podziwiać obiekty lokalnej architektury drewnianej. Następnie przejazd do kilku wsi m.in. Soce i Puchły, połączony ze zwiedzaniem przepięknej cerkwi drewnianej, a na zakończenie wspólne ognisko i kiełbaski.
  • Dzień 5 – przejazd z Narewki do Ziołowego Zakątka, unikatowego na skalę świata obiektu agroturystycznego w samym sercu Podlasia. To całe Podlasie w pigułce, zarówno jeżeli chodzi o wiejską architekturę, zwierzęta, jak i kuchnię. Idealne dla wszystkich miejsce wytchnienia od miejskiego zgiełku. Kilkugodzinna przerwa na zwiedzanie, zakupy ekologicznych, lokalnych produktów, obiad oraz wypoczynek. Powrót do Gniezna.

Poniżej znajduje się plan wyjazdu, który każdy może obejrzeć online lub pobrać w formacie .pdf.